سامانه جامع معاونت فرهنگی اجتماعی | وبینار «الروایة الحسینیة بین الأدب و التأریخ»

انجمن علمی دانشجویی زبان و ادبیات عربی

وبینار «الروایة الحسینیة بین الأدب و التأریخ»

مريم بهان

نوع درخواست:	رویدادهای فرهنگی و اجتماعی (سخنرانی فرهنگی، اجتماعی و هنری)
سطح برگزاری:	بین‌المللی
رئیس جلسه:	فاطمه اکبری زاده
تاریخ برگزاری:	یکشنبه, 06 شهریور 1401
مکان برگزاری:	اسکای روم
مجموعه‌های همکار:	مؤسسه‌ی آکادیموس,
مدت زمان برنامه(دقیقه):	120
تعداد افراد شرکت کننده:	27

انجمن علمی دانشجویی زبان و ادبیات عربی معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا (س) و گروه زبان و ادبیات عربی با همکاری مؤسسهٔ آکادیموس، وبینار رمان "الروایة الحسینیة بین الأدب و التأریخ" را با حضور سرکار خانم دکتر اکبری‌زاده و سرکار خانم دکتر بیطار، در روز یکشنبه 6 شهریور ماه 1401 به مدت 120 دقیقه از ساعت 19 الی 22 با حضور 27 نفر از اساتید و دانشجویان داخل و خارج ایران در فضای مجازی اسکای روم برگزار کرد. در ابتدای این جلسه خانم دکتر اکبری‌زاده با خوشامدگویی به حضار و خانم دکتر بیطار، ایشان و آثارشان را معرفی کردند. سپس خانم دکتر رقیه رستم‌پور مدیر گروه زبان و ادبیات عرب، به خانم دکتر بیطار و حضار خوش آمد گفتند و ادامه همکاری‌های آینده را خواستار شدند. دکتر رجاء بیطار نویسنده‌ی رمان عربی هستند که در روایت زندگانی امام حسین (ع) تاریخ و ادبیات را پیوند داده‌اند و به شیوه‌ای جدید آن را بازگو کردند. در این نشست ذکر شد که رمان تقریباً همان قصه هست؛ ولی با جزئیات بیشتر و قصه سابقه‌ای طولانی در ادبیات هر زبانی از جمله زبان عربی دارد و ادبیان و نویسندگان غرب در قرن 18 و 19 میلادی این نوع ادبی را به وجود آوردند و پس از آن طی یک سری ترجمه‌های رمان‌های غربی به زبان عربی این نوع ادبی هم در زبان عربی به وجود آمد و توسعه یافت و امثال نویسندگان بزرگی چون نجیب محفوظ و طه حسین و ... در زمینهٔ رمان وارد شدند و بین ادبیات و تاریخ نیز پیوندی حاصل کردند؛ همچون نمایشنامهٔ عبدالرحمن الشرقاوی در رمان ((الحسین ثائراً و الحسین شهیداً)). تاریخ و رمان به هرکدام به‌نوعی قصه به شمار می‌روند و این عجیب نیست که بتوان این دو را به یکدیگر پیوند داد. اما تاریخ یک داستان واقعی است که ابعاد و ویژگی‌ها و اتفاقاتی که در آن می‌افتد را می‌دانیم؛ اما رمان برخلاف تاریخ یک داستان خیالی و تقریباً غیرواقعی و غیرمستند است و آنچه در رمان تاریخی و واقعی مدنظر است همان حوادثی است که در پس پرده اتفاق افتاده است و بر آن تمرکز دارد. رمان حسینی از لحاظ مضمون زندگانی امام حسین (ع) و کسانی که با ایشان زندگی کردند و حوادثی که اتفاق افتاده است را در برمی‌گیرد و از جهت اسلوب نیز تفاوتی با سایر رمان‌ها ندارد. برای نوشتن چنین رمان‌هایی باید مطالعاتی در آن زمینهٔ تاریخی و خواندن کتاب‌های مربوط با شخصیات و افراد آن حادثه و زندگی آنان انجام شود تا بتوان تا حدودی از اطلاعات تاریخی که ممکن است در طول زمان دستخوش تغییر بوده باشند یا تحریف شده باشند کاست و با استفاده از این اطلاعات به رمانی شبه‌واقعی رسید. نویسنده و نوشتار ادبی مرتبط با ائمه اطهار و خاندان بزرگ ایشان باید فاکتورها و مشخصه‌هایی داشته باشد. به‌عنوان‌مثال نویسنده باید موضوع رمانش را بادقت انتخاب کند و اطلاعاتش را در آن زمینه گسترش بدهد و از منابع محکم و مستدلی برای نوشتن رمانش استفاده کند و بادقت آنان را نقل کند. نویسنده از لحاظ ادبی نیز باید توجه داشته باشد و به این مسائل دقت کند. از آثار دکتر بیطار می‌توان به رمان ((الصخر یبنت زهراء))، ((یومیات طفلة من کربلاء))، ((هذا الرجل غیّرني))، ((سألتک عن الحسین))، ((قاب قوسین أو أنی من الحسین))، (( همسات علی باب الجنة)) و... اشاره کرد.

لینک های مفید

معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا(س)